เราไม่ทราบว่าทำไมไดโนเสาร์ถึงสูญพันธุ์ แต่สิ่งที่เราทราบ คือ บางสิ่งบางอย่างเปลี่ยนแปลง แต่ไดโนเสาร์ไม่เปลี่ยนแปลง (I do not know why dinosaur became extinct. All I do know is that something changed and dinosaur didnt) (Klassen and collies.1972)
ประโยคข้างบนเป็นประโยคที่ช่วยเตือนสติให้เราต้องมีการ เปลี่ยนแปลงและพัฒนาอยู่ตลอดเวลา มิฉะนั้นเราก็อาจจะเป็น เช่นไดโนเสาร์ที่สูญพันธุ์ไปแล้ว
ในปัจจุบันเราต้องยอมรับอยู่อย่างหนึ่งว่า เทคโนโลยี ได้เข้า มามีบทบาทในการทำงาน การบริหารจัดการองค์การตลอดจนใน ชีวิตประจำวันของเรา เรามักได้ยินคำเหล่านี้อยู่เสมอ เช่น เทคโน โลยีสารสนเทศ เทคโนโลยีการสื่อสาร เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ และ เทคโนโลยีโทรศัพท์ เป็นต้น นอกจากนี้ ยังมีคำอื่นๆ อีกที่บาง ท่านอาจจะคิดว่าเป็นเทคโนโลยีได้อย่างไร เช่น เทคโนโลยีสังคม เทคโนโลยีการจัดการ และเทคโนโลยีชาวบ้าน เป็นต้น โดยส่วนใหญ่ หากนึกถึงเทคโนโลยีก็จะนึกถึง คอมพิวเตอร์ เพราะใช้เทคโนโลยี ทีไรก็เห็นมีคอมพิวเตอร์ทุกที ซึ่งความจริงแล้วไม่น่าจะถูกต้องนัก แต่คอมพิวเตอร์เป็นเครื่องมือของเทคโนโลยีน่าจะถูกต้องกว่า
แล้วเราจะกำหนดได้อย่างไรว่าอะไรเป็นเทคโนโลยี อยากจะ ให้เรานึกถึง 3 ประเด็น ดังต่อไปนี้ครับ 1) ต้องใช้ความรู้ในการ ปฏิบัติหรือไม่ (Knowledge) 2) ต้องใช้วิธีการจัดการที่เป็นระบบ หรือไม ่(Management System) และ 3) ต้องใช้เทคนิควิธีในการ ปฏิบัติงานหรือไม่ (Technical) สามารถเขียนได้ดังนี้ แนวความคิดนี้อาจมีบางคนตั้งข้อสงสัย บางท่านอาจไม่เห็นด้วย จึงขออธิบายเพื่อให้เกิดเป็นประเด็น และเป็นประโยชน์ต่อไป สำหรับแนวคิดอื่นที่จะตามมา...
ตามแนวความคิดนี้ไม่ได้มองว่าเทคโนโลยี หมายถึง สิ่งที่เป็น วัตถุ เครื่องจักร เครื่องมือเท่านั้น แต่หมายรวมไปถึงสิ่งที่เป็น เชิงแนวความคิดด้วย ดังนั้น เราจึงมักจะพบเห็นการนำคำว่า เทคโนโลยีไปใช้ทั่วไปในสาขาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นทั้งทางวิทยาศาสตร์ หรือสังคมศาสตร์ และในศาสตร์ประยุกต์อื่นๆ
หากพิจารณาใน 3 ประเด็นดังกล่าว ความเป็นเทคโนโลยีต้อง ครบทั้งสาม หากมีเพียงอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือสองอย่างก็คงจะ เรียกว่าเทคโนโลยีไม่ได้
ปัจจุบันนี้ทุกคน ผมว่าร้อยละ 80 มีโทรศัพท์มือถือ ผมมี คำถามง่ายๆ ที่ใกล้ตัวเราว่า ขณะนี้เราใช้เทคโนโลยีอยู่หรือไม่ ถามว่าท่านใช้เทคโนโลยีโทรศัพท์มือถือ หรือท่านใช้เครื่อง โทรศัพท์มือถือ คิดว่าคงมีคำถามอยู่ในใจแล้วนะครับ แล้วลอง พิจารณาถึงข้อคำถามดังนี้ครับ
1) โทรศัพท์ ที่ท่านใช้ ประดิษฐ์ขึ้นจากพัฒนาการของ ความรู้หรือไม่?
2) มีกรรมวิธีขั้นตอนเทคนิคในการประดิษฐ์หรือไม่?
3) ต้องมีการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบในการประดิษฐ์ โทรศัพท์มือถือหรือไม่?
ที่มา : พ.อ.อ.ดร.กฤษฤา ผ่องพิทยา
รองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ
มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์