หัวหน้างานที่ดี
ในหน่วยงานแต่ละหน่วยงานย่อมมีปัญหาต่างๆ เกิดขึ้นมากมาย เช่น
ไม่ทำงานตามวิธีการทำงานมาตรฐาน
ทำชิ้นงานได้คุณภาพต่ำกว่ามาตรฐาน
มีงานเสียหรือต้องทำซ้ำมากเกินไป
มีการเสื่อมหรือชำรุดของเครื่องจักรและอุปกรณ์
งานช้าหรือหยุดงานบ่อย
ไม่ใช้อุปกรณ์ด้านความปลอดภัยอย่างถูกต้อง
พนักงานขาดความสนใจในงาน
พนักงานขาดความระมัดระวังในการทำงาน
ใช้เวลาในการเรียนรู้งานนานเกินไป
หรืออื่นๆ อีกบ้างตามลักษณะของการประกอบการ แต่ก็คงประมาณนี้
ปัญหาเหล่านี้ล้วนเกิดจากการกระทำของผู้ปฏิบัติการหรือลูกน้องของหัวหน้าทั้งหลาย ทั้งสิ้น ซึ่งเมื่อเกิดปัญหาแล้วผู้ที่จะอำเนินการแก้ไขปัญหาต่างๆ ก็คงจะหนีไม่พ้น หัวหน้า
การที่หัวหน้าจะสามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้ดีนั้น หัวหน้าจะต้องเป็นผู้มีคุณลักษณะ เบื้องต้น 5 ประการ คือ
1. ความรู้เกี่ยวกับงาน หมายถึง
ความรู้เกี่ยวกับงานในหน้าที่ของทุกท่าน เช่นความรู้เกี่ยวกับชนิดของวัตถุดิบ เครื่องจักร อุปกรณ์ กระบวนการและเทคนิคการผลิต เป็นต้น
ในแต่ละวันแม้จะทำงานเหมือนเดิม เราก็ต้องพยายามเพิ่มพูน ความรู้เกี่ยวกับงาน ของตัวเองให้มากขึ้น และในกรณีที่ต้องทำงานใหม่ๆ หรือต้องย้ายที่ทำงาน ก็ยิ่งจำเป็นที่จะต้องหาความรู้ใหม่ๆ เพิ่มเติมให้มากขึ้นด้วย
การมี ความรู้เกี่ยวกับงาน ถือเป็นคุณสมบัติอย่างหนึ่งที่จำเป็นสำหรับผู้บังคับบัญชาที่ดี
2. ความรู้เกี่ยวกับความรับผิดชอบในหน้าที่ หมายถึง
ความรู้เกี่ยวกับความรับผิดชอบและอำนาจหน้าที่ ซึ่งเป็นความรู้ที่จำเป็นสำหรับการทำงานตามแนวนโยบาย ข้อตกลง กฎระเบียบ ข้อกำหนดด้านความปลอดภัย แผนงาน และความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยงานต่างๆ ในบริษัทและโรงงาน
เนื่องจากหน้าที่ความรับผิดชอบของผู้บังคับบัญชาในแต่ละบริษัทหรือแต่ละโรงงานแตกต่างกัน ความรู้เกี่ยวกับความรับผิดชอบในหน้าที่ ของแต่ละบริษัทก็จะแตกต่างกันไปด้วย
กล่าวคือ ตราบใดที่ผู้บังคับบัญชาคนหนึ่งยังทำงานอยู่ในบริษัทหรือโรงงานแห่งหนึ่ง ก็จะต้องมีหน้าที่รับผิดชอบตามข้อกำหนดของบริษัทนั้น นั่นหมายถึง ผู้บังคับบัญชาจึงต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับความรับผิดชอบที่ตัวเองได้รับมอบหมายหรือตามที่บริษัทกำหนด รวมถึงอำนาจหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้ดี
การมีความรู้เกี่ยวกับความรับผิดชอบในหน้าที่ เป็นคุณสมบัติอีกอย่างหนึ่งที่จำเป็นสำหรับการเป็นผู้บังคับบัญชาที่ดี
3. ทักษะในการพัฒนาปรับปรุงงาน หมายถึง
ทักษะในการศึกษาเนื้อหาของงานอย่างละเอียดและทำงานนั้นให้ง่ายขึ้น สามารถกำหนดหรือรวมขั้นตอนการทำงานให้สะดวกขึ้น หากมีทักษะด้านนี้ก็จะทำให้สามารถใช้วัตถุดิบ เครื่องจักร และแรงงานที่มีอยู่ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
หัวหน้าทุกท่านควรจะได้รับการฝึกฝนเพื่อพัฒนาทักษะด้านการพัฒนาปรับปรุงงานในการฝึกอบรมเฉพาะด้านเกี่ยวกับวิธีการพัฒนาทักษะด้านนี้ด้วย
4. ทักษะในการปฏิบัติต่อคน คือ
ทักษะที่สามารถนำมาใช้เพื่อให้เกิดประโยชน์ในการประสานงานที่ดีระหว่างผู้ร่วมงานและเพื่อให้ผู้บังคับบัญชาได้รับความร่วมมือจากลูกน้อง
ในความเป็นจริง ผู้บังคับบัญชาจะต้องสร้างผลงานผ่านการทำงานของลูกน้อง ดังนั้น หากท่านนำทักษะด้านนี้มาใช้อย่างสม่ำเสมอก็จะสามารถป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นในที่ทำงานของท่านได้ หรือในกรณีที่เกิดปัญหาขึ้นแล้วท่านก็จะสามารถจัดการกับปัญหาเหล่านั้นได้อย่างดี
หัวหน้าทุกท่านควรจะได้รับการฝึกฝนเพื่อพัฒนา ทักษะในการปฏิบัติต่อคน ด้วย
5. ทักษะในการสอนงาน คือ
ทักษะที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการฝึกอบรมพนักงานให้เป็นคนที่สามารถทำงานได้อย่างดี หากผู้บังคับบัญชามีทักษะในด้านนี้ก็จะสามารถลดความสิ้นเปลือง การทำงานซ้ำ และชิ้นงานเสียให้น้อยลง รวมทั้งยังสามารถลดอุบัติเหตุ และความเสียหายที่อาจเกิดกับเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ ได้อีกด้วย
แม้ผู้บังคับบัญชาจะมีความรู้และทักษะในการทำงานมากเพียงใด หากขาดทักษะในการสอนก็จะไม่สามารถถ่ายทอดสิ่งที่ตัวเองรู้ให้กับคนอื่นได้
ทั้ง 5 ประการนี้เป็นสิ่งที่หัวหน้าจำเป็นต้องมี 2 ความรู้ข้างต้น เป็นสิ่งที่ต้องขวนขวาย เพื่อให้ได้มาซึ่งความรู้ แต่ 3 ทักษะต่อมานั้น ต้องหาความรู้มาแล้วดำเนินการฝึกฝนจนชำนาญจึงจะได้มาซึ่งทักษะ และทักษะที่ได้มานั้นก็จะติดตัวไปจนตายไม่มีใครขโมยหรือแย้งไปได้
นี่แหละ จะทำให้ เป็นหัวหน้างานที่ดีได้
Sekpornsawan Boonpetch
๑๙ กรกฎาคม ๒๕๕๓